Młodociani pracownicy w czasie pandemii

„Młodociani pracownicy w czasie pandemii” to kompendium wiedzy dla mistrzów prowadzących naukę zawodu w zakładach rzemieślniczych.

  • Minister Edukacji Narodowej zdecydował o ograniczeniu – w terminie od 12 do 25 marca 2020 r. – działalności niektórych jednostek systemu oświaty.
  • od dnia 25.03.2020 r. do dnia 10.04.2020 r. na obszarze kraju ogranicza się funkcjonowanie jednostek systemu oświaty (m.in. wszystkich szkół branżowych I stopnia).
  • Szkoły pozostają zamknięte do dnia 24 maja 2020 r. Tak więc przedłuża się okres zwolnienia młodocianych pracowników zatrudnionych w celu przygotowania zawodowego od obowiązku świadczenia pracy także do 24.05.2020 r.
  • od 14 marca 2020 r. do odwołania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej został ogłoszony stan zagrożenia epidemicznego związany z zakażeniem wirusem SARS-CoV-2.

1. Zmiany w organizacji kształcenia zawodowego

W przypadku uczniów będących młodocianymi pracownikami, zajęcia praktyczne zaplanowane do zrealizowania w okresie, w którym wprowadzono czasowe ograniczenie funkcjonowania jednostek systemu oświaty, mogą być, w uzgodnieniu z pracodawcą, zrealizowane do końca roku szkolnego 2019/2020 lub w klasach programowo wyższych. W okresie czasowego ograniczenia funkcjonowania jednostek systemu oświaty uczniowie ci mogą realizować zajęcia z zakresu kształcenia zawodowego teoretycznego lub z zakresu kształcenia ogólnego przewidziane do realizacji w tej samej klasie lub w klasach programowo wyższych.
W przypadku uczniów będących młodocianymi pracownikami, zajęcia praktyczne zaplanowane do zrealizowania w okresie, w którym wprowadzono czasowe ograniczenie funkcjonowania jednostek systemu oświaty, mogą być, w uzgodnieniu z pracodawcą, zrealizowane do końca roku szkolnego 2019/2020 lub w klasach programowo wyższych. W okresie czasowego ograniczenia funkcjonowania jednostek systemu oświaty uczniowie ci mogą realizować zajęcia z zakresu kształcenia zawodowego teoretycznego lub z zakresu kształcenia ogólnego przewidziane do realizacji w tej samej klasie lub w klasach programowo wyższych.

Sposób organizacji nauki – należy ustalić z dyrektorem szkoły.

Przyjęte rozwiązania nie mają charakteru stałego lecz są podyktowane względami nadzwyczajnymi. Tak więc nabierają swojego znaczenia działania ze strony organizacji rzemiosła w ramach ustawowego nadzoru nad przebiegiem przygotowania zawodowego młodocianych pracowników i ich wsparcie w wypracowaniu takich rozwiązań, aby zapewnić możliwość realizacji programu praktycznej nauki zawodu.
W zawartych umowach o pracę w celu przygotowania zawodowego młodocianego ustalony jest czas trwania nauki zawodu obejmujący pełny rok szkolnytj. do 31 sierpnia. Informujemy, że ZRP wystąpił z wnioskiem aby wyjątkowo w tym roku odstąpić od obowiązku udzielenia młodocianemu, dodatkowego, bezpłatnego urlopu w okresie ferii letnich. (NIE ZAKOŃCZONA SPRAWA)

2. Dofinansowanie

Dofinansowanie kosztów kształcenia przysługuje także za miesiące, w których pracodawcy zwolnili młodocianych pracowników z obowiązku świadczenia pracy.

3. Młodociani pracownicy nie będą wliczani do limitu „10 ubezpieczonych”

UWAGA ZMIANA! Młodociani pracownicy nie będą wliczani do limitu „10 ubezpieczonych” przy wnioskowaniu o zwolnienie z opłaty składek na ubezpieczenie społeczne. [Ustawa z dn. 16.04.2020 r. o szczególnych instrumentach wsparcia w związku z rozprzestrzenianiem się wirusa SARS-CoV-2].

4. Zwolnienie młodocianych pracowników z obowiązku świadczenia pracy okresie ograniczenia funkcjonalności szkół

Według obowiązujących przepisów czasowe zamknięcie zakładu nie oznacza jego likwidacji, ani też nie stanowi o zawieszeniu działalności gospodarczej do czego wymagane jest dopełnienie stosownych wymogów prawnych, wynikających z przepisów prawa.
Czasowe „zamknięcie” i nie świadczenieusług nie powoduje zwolnienia pracodawcy z obowiązków, jakie wynikają z zawartych umów o pracę, w tym także zawartych z młodocianymi pracownikami w celu przygotowania zawodowego.
W/w ustawa „tarcza1” tworzy szereg instrumentów ekonomicznych, które mogą być wsparciem dla przedsiębiorcy m.in. w postaci zapewnienia refundacji wypłaconego młodocianemu wynagrodzenia (zgodnie z zawartą umową o refundacje).
Ustawowy obowiązek zwolnienia młodocianego pracownika z obowiązku świadczenia pracy dotyczy wszystkich młodocianych zatrudnionych w celu przygotowania zawodowego, bez względu na formę dokształcania teoretycznego: w szkole lub w systemie pozaszkolnym.
Należy też pamiętać, że takie osoby są traktowane, jak młodociani pracownicy do zakończenia nauki zawodu bez względu na ukończenie 18 lat w trakcie jej trwania. Pracodawca zachowuje prawo do refundacji wypłaconych młodocianemu pracownikowi wynagrodzeń.

Lista obecności pracowników młodocianych w okresie zwolnienia od obowiązku świadczenia pracy

Pracodawcy, którzy zwolnili młodocianych pracowników z obowiązku świadczenia pracy w okresie zawieszenia zajęć w szkole branżowej I stopnia potwierdzają to zwolnienie oświadczeniem, włączonym do akt pracowniczych, a na liście obecności pracowników odznaczają dni, których dotyczyło przedmiotowe zwolnienie, udzielone z mocy w/w ustawy.

Wzór oświadczenia do pobrania

5. Refundacja wypłaconego młodocianemu wynagrodzenia w okresie zwolnienia z obowiązku świadczenia pracy

Należy uzyskać potwierdzenie wypłaconego, w całości lub części, młodocianemu wynagrodzenia.
Pracodawcy powinni zadbać o te formalności, aby składając wniosek o dokonanie refundacji wypłaconych wynagrodzeń i składek na ubezpieczenie dysponowali pełną dokumentacją. Jednocześnie nie ma potrzeby aneksowania zawartych przez pracodawcę umów o refundację. Jeśli pracodawca wypłacił młodocianemu wynagrodzenie w kwocie mniejszej, niż ustalono to w umowie o pracę i umowie o refundacji, to nie może oczekiwać, że refundacja będzie zgodna ze stawką określoną w tej umowie (cywilno-prawna zawarta pomiędzy OHP i pracodawcą). Refundacja będzie dotyczyła zmniejszonego wynagrodzenia tj. kwoty faktycznie wypłaconej. W przypadku gdy pracodawca uzyskał zwolnienie z obowiązku opłacenia składek na ubezpieczenie społeczne za młodocianego składając wniosek o refundacje będzie składał stosowne oświadczenie, że już skorzystał z refundacjiw postaci zwolnienia (nie może być podwójnego finansowania).
Możliwość zmniejszenia wynagrodzenia wynika z nadzwyczajnej sytuacji, w trybie określonym w ustawie TARCZA i dotyczy określonego okresu epidemii, to nie jest zasada, ale działanie interwencyjne.

Jednocześnie przekazujemy, że resort pracy (pismo z dnia 30.04.2020 r. znak: DPR.III.0211.56.2020.JFa) potwierdził, że art. 15f  ustawy z dnia 31 marca 2020 r. (Dz. U. poz. 568) zmieniająca ustawę z dnia 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 374 i 567) – nie nakłada na pracodawcę obowiązku wypłacenia młodocianemu pracownikowi wynagrodzenia za czas niewykonywania pracy w związku z ustanowionym w tym przepisie zwolnieniem od obowiązku jej świadczenia.

Zgodnie bowiem z art. 80 Kodeksu pracy wynagrodzenie przysługuje za pracę wykonaną, za czas niewykonywania pracy pracownik zachowuje prawo do wynagrodzenia tylko wówczas, gdy przepisy prawa pracy tak stanowią. Art. 15f. w/w ustawy,  nie przewiduje zachowania przez młodocianego pracownika prawa do wynagrodzenia, a pracodawca jedynie może je wypłacić, także za okres nie świadczenia pracy.

6. Egzaminy czeladnicze na zakończenie nauki zawodu młodocianych pracowników zatrudnionych w celu przygotowania zawodowego w formie nauki zawodu.

Po konsultacjach z resortem edukacji, na ten moment nie ma jeszcze szczególnych rozwiązań co do organizacji egzaminów zawodowych.
Mogą się one pojawić po świętach i wówczas przekażemy informacje o sposobie postępowania.
Na tym etapie ZRP przekazała postulat, aby w tym roku pracodawcy nie musieli udzielać dodatkowego urlopu bezpłatnego w okresie ferii letnich – o finale poinformujemy.